- De Geertekerk is vernoemd naar de heilige Gertrudis, patrones van de reizigers. Zij werd ook aangeroepen voor hulp tegen muizen- en rattenplagen. De eerste vermelding van de Geertekerk is te vinden in een geschrift uit de 13e eeuw. In die tijd, voor het graven van de singel, stond de kerk op een plek tegenover de huidige lokatie. Aangenomen wordt dat zij daar al stond toen de stadsmuur verrees, die het dorp doorsneed waarvan deze eerste Geertekerk het godshuis was. de stadsmuur gereed kwam omstreeks 1150.Deze kerk bestond uit een eenvoudige romaanse hal op de plek van het schip van de huidige kerk. De kerk werd, mogelijk wegens de spanningen die in die tijd bestonden tussen Holland en het Sticht (waardoor de stad meermalen werd belegerd) verplaatst naar binnen de muren (dus gesloopt en opnieuw gebouwd), met gebruikmaking van de stenen en ornamenten van het oorspronkelijke gebouw
